Những Lời khuyên vô cũng hữu ích của Ông Tổ Đông Y Việt Nam là Hải Thượng Lãn Ông – Lê Hữu Trác Giúp Bạn Không Bao Giờ Ốm Đau Bệnh Tật…
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (còn gọi là Lê Hữu Quân) sinh ngày 12/11/1724 tại làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương, nay là làng Vân, xã Liêu Xá, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Xuất thân từ một gia đình quý tộc, có truyền thống học hành đổ đạc cao, thế nhưng Ông lại cho mình nghề thuốc. Ông là một thầy thuốc giỏi theo phương pháp y học cổ truyền, chữa bệnh cho nhiều người, đặc biệt là cho người nghèo.
Đối với vấn đề sức khỏe, y học cổ truyền Việt Nam cũng đặc biệt chú trọng đến việc phòng chống bệnh tật hơn là chữa bệnh.
Một vị danh sư lớn của y học cổ truyền như Hải Thượng Lãn Ông cũng chủ trương lấy phương pháp dưỡng sinh và vệ sinh làm nền tảng để chăm lo sức khỏe cho nhân dân.
Về vệ sinh, Hải Thượng Lãn Ông từng có lời khuyên rất cụ thể:“Chớ dùng nước ruộng nước ao,
Nước hồ nước vũng, nước nào cũng dơ.
Chỉ dùng nước giếng nước mưa,
Nước sông nước suối cũng chưa an toàn”
Bên cạnh đó, ông còn nhấn mạnh vai trò của dưỡng sinh trong việc phòng chống bệnh tật:
“Nội thương bệnh chứng phát sinh
Thường do xúc động, thất tình (7 thứ tình hỉ, nộ, ái, ố, ai, cụ, dục ) gây nên….
Hằng ngày luyện khí chớ quên,
Hít vào thanh khí, độc liền thở ra.
Làm cho khí huyết điều hòa,
Tinh thần giữ vững bệnh tà khó xâm.
Lại cần tiết chế nói năng,
Tránh làm quá sức dự phòng khí hao.
Thức đêm lo nghĩ quá nhiều,
Say mê sắc dục cũng đều hại tâm…
Nhìn xem thôn dã bao người,
Làm ăn chất phác, chơi bời chẳng hay,
Ngô khoai, rau cháo hằng ngày,
Ấy mà khỏe mạnh hơn người cao lương.
Rạng đông cày cuốc luyện mình,
Đồng không hít thở, thân hình nở nang.
Lo sầu vì bệnh giàu sang,
Vui nghèo, khỏe mạnh, hiên ngang trong lòng.”
Theo lời răn trên của danh y Hải Thượng Lãn Ông, ngoài việc giữ gìn vệ sinh, việc vận động thể chất (ở đây là lao động) và giữ cho đầu óc thanh thản là bí quyết để bảo vệ sức khỏe.
Bên cạnh đó, luyện tập phương pháp thở theo dưỡng sinh là một bí quyết thải độc, nâng cao sức khỏe cũng được danh y nhấn mạnh.
Trần Minh Cường – Sưu tầm